Wat zijn de oorzaken van bruxisme?
De oorzaken van bruxisme zijn talrijk en multifactorieel. Toch ligt de oorzaak meestal in de psychoaffectieve sfeer, en spelen stress en angst een belangrijke rol bij het uitlokken van bruxisme. Sommige specialisten delen de soorten bruxisme in volgens hun oorzaak:
- Primair bruxisme, dat een gedragsstoornis is van het autonome zenuwstelsel, en meestal de vorm aanneemt van het op elkaar klemmen van de tanden. Het wordt niet veroorzaakt door een fysiologische of psychologische ziekte of door medicatie. Het kan een tic nerveux zijn, die vooral wordt geactiveerd wanneer de persoon zich moet concentreren op een taak of wanneer hij of zij gestrest is.
- Secundair bruxisme, dat een symptoom is van ziekte, neurologische, psychiatrische of slaapstoornissen, of een bijwerking van bepaalde medicatie. Dit kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van epilepsie, posttraumatische stressstoornis, slapeloosheid, en slaapapneu... Meestal uit zich dat in tandenknarsen.
Sommige factoren verhogen het risico op bruxisme, zoals dagelijks alcohol drinken, roken, drugmisbruik (harddrugs), maar ook de consumptie van cafeïne, in de vorm van koffie of frisdrank met deze stof.
Hoe overwint u bruxisme?
Omdat bruxisme door verschillende oorzaken wordt veroorzaakt, moet de behandeling alomvattend zijn. Deze omvat meestal:
- Gedragstherapie, die verschillende vormen kan aannemen, bijv. psychotherapie, therapeutische hypnose, beter slaapmanagement, meditatie, enz.
- Tandheelkundige behandelingen, zoals het dragen van een mondstukje, vooral 's nachts, om tandslijtage als gevolg van bruxisme te beperken. De tandarts kan ook de tanden weer in evenwicht brengen, om de kracht beter te verdelen wanneer de patiënt zijn tanden klemt of knarst, door bepaalde tanden bij te vijlen, composietmaterialen of facings erop te lijmen, of een orthodontische behandeling uit te voeren.
- Behandelingen met geneesmiddelen: spierverslappers kunnen worden voorgeschreven, maar als onderdeel van een holistische behandeling.
- In sessies bij de kinesist leert de patiënt om de spieren die voor het kauwen worden gebruikt te ontspannen.
Wat zijn de gevolgen van bruxisme?
De gevolgen van bruxisme blijven niet beperkt tot klachten van de partner die er 's nachts wakker van ligt, of tot pijn in de kaak als gevolg van het op elkaar klemmen van de tanden overdag. Het veroorzaakt:
- tandslijtage, die kan leiden tot breuk en verlies van sommige tanden;
- overgevoeligheid van het tandbeen: het glazuur van de tanden wordt door wrijving weggesleten en laat het tandbeen doorschijnen, dat gevoeliger is voor warm, koud, zoet en zuur;
- beweeglijkheid van de tanden, of zelfs het verdwijnen van het alveolaire bot;
- hypertrofie van en pijn in de kaakspieren.
Bronnen:
(1) Thesis " Le bruxisme : étiologies et traitements complémentaires au port de la gouttière ", 2017, Agathe DEAN, Faculté de chirurgie dentaire, Université de Lille, http://pepite-depot.univ-lille2.fr/nuxeo/site/esupversions/32d79a1a-d2f4-4e29-9c51-da5ecdb07126