Het verschijnen van blijvende tanden

Wanneer de eerste melktanden uitvallen, blijft er vaak een schietkraam over! Deze belangrijke fase in de groei van een kind luidt echter de komst van hun blijvende gebit in.

Tandheelkundige gezondheid bij kinderen

Van melktand tot blijvend gebit

Melktanden zijn fysiologisch voorbestemd om uit te vallen. Hun wortels zijn niet zo sterk als die van blijvende tanden, zodat ze gemakkelijker kunnen verdwijnen. In feite vallen ze niet vanzelf uit: de blijvende tand eronder duwt de tijdelijke tand (de medische naam die aan melktanden wordt gegeven) naar buiten in een verschijnsel dat rhizalyse wordt genoemd. De blijvende tand vormt zich in het alveolaire bot in een zakje (de kroonzak genoemd), dat geleidelijk aan de wortels van de melktand "knabbelt". Wanneer de melktand uitvalt, opent de kroonzak zich, de kroon gaat door het tandvlees en tenslotte vormen de wortels zich in het alveolaire bot.

Wanneer vallen de eerste tanden uit?

Elk kind is anders, maar de eerste melktanden beginnen meestal rond de leeftijd van 6 jaar uit te vallen. Dit gaat door tot de leeftijd van 12 of 13 jaar, wanneer de 20 tijdelijke tanden zijn vervangen door 30 blijvende tanden.

In welke volgorde komen de blijvende tanden?

De eerste melktanden die uitvallen zijn meestal de tijdelijke snijtanden, tussen de leeftijd van 6 en 9 jaar. De blijvende snijtanden volgen tussen 7 en 10 jaar.
Dan vallen de tijdelijke maaltanden uit, tussen de leeftijd van ongeveer 9 en 11 jaar. Omdat peuters geen voorkiezen hebben, groeien de eerste blijvende maaltanden achter in de kaak, achter de tijdelijke maaltanden, vanaf de leeftijd van 6 jaar. De tweede blijvende maaltanden verschijnen pas op de leeftijd van 12 jaar, achter de eerste blijvende maaltanden. De voorkiezen groeien dan tussen de leeftijd van 10 en 13 jaar en vervangen de tijdelijke maaltanden.
De tijdelijke hoektanden beginnen uit te vallen rond de leeftijd van 10 à 12 jaar en maken plaats voor de blijvende hoektanden tussen 11 en 13 jaar.
Pas op 18-jarige leeftijd komen de blijvende derde maaltanden, ook wel de wijsheidstanden genoemd.

Help, zijn tanden groeien scheef

Soms groeit een blijvende tand achter een melktand - niet op zijn plaats. Dit staat bekend als "haaientanden", omdat deze vis meerdere rijen tanden heeft. Het is niet ongewoon dat een kind niet al zijn tanden verliest en naar de tandarts moet om voor de blijvende tand plaats te maken. Bij sommige kinderen komen de tijdelijke en/of blijvende tanden scheef te staan. Ook hiervoor moet u naar uw tandarts, die u zal adviseren of een orthodontische behandeling nodig is om het gebit van uw kind uit te lijnen. Weet dat het verlies van melktanden door tandbederf kan leiden tot scheve blijvende tanden. Dit komt omdat de tijdelijke tanden niet enkel worden gebruikt om te kauwen, eten en praten, maar ook om de blijvende tanden de weg te wijzen. Als ze ontbreken, en de natuur verafschuwt een vacuüm, kunnen de blijvende tanden hun plaats innemen "door lekker verder te duwen"...