Halitosis is de medische benaming voor slechte adem. Voor wie er last van heeft, kan het een ware obsessie worden, waardoor ze zich terugtrekken uit de maatschappij en zich distantiëren van anderen. Voorbijgaande halitose kan het gevolg zijn van voedsel dat een paar uur eerder is gegeten. Maar een permanent slechte adem mag niet over het hoofd gezien worden, want het is een teken van mondproblemen of algemene gezondheidsproblemen die snel aangepakt moeten worden om te voorkomen dat ze uitgroeien tot een ernstige ziekte. Wat veroorzaakt halitosis? Wat veroorzaakt slechte geuren in de mondholte? Hoeveel procent van de bevolking heeft er last van? Wat zijn de sociale gevolgen van een slechte adem? Al deze en andere vragen over halitosis worden in dit artikel beantwoord.
Waarom ruikt uw adem soms slecht?
Om te ruiken moet een molecule de neus bereiken - onze neus of die van de mensen met wie we praten. De slechte geur is dus in de eerste plaats een vluchtige molecule. Door het wijdverbreide gebruik van mondmaskers zijn veel mensen zich er bovendien van bewust geworden dat zij aan halitose lijden, iets wat zij voordien nooit hadden opgemerkt. Dat komt doordat het mondmasker de via de mond uitgeademde lucht opvangt en naar onze neus terugvoert, in plaats van naar de omgevingslucht of naar de neus van de persoon voor ons.
Waarom ruikt de lucht die via de mond wordt uitgeademd soms onaangenaam?
De boosdoeners staan bekend onder de initialen VZV, voor " vluchtige zwavelverbindingen ". Dit zijn drie gassen:
- methylmercaptaan (CH₂SH). Dit gas heeft een geur die lijkt op die van knoflook.
- waterstofsulfide (H₂S). Het is waarschijnlijk de vluchtige zwavelverbinding met de meest onaangename geur, aangezien deze vrijkomt wanneer een rot ei wordt gebroken.
- dimethylsulfide ((CH3)2SH). Deze VZV heeft de geur van kool. Wat niet per se een slechte geur is - behalve misschien als het van iemand anders adem komt.
In normale adem zijn deze gassen in zeer lage concentraties aanwezig. Ze worden verdund in het speeksel en doorgeslikt, waardoor er geen nare geurtjes voorkomen. Zij veroorzaken halitose wanneer zij in een te hoge concentratie in de uitgeademde lucht aanwezig zijn.
Waar komenvluchtige zwavelverbindingen vandaan?
VZV's worden geproduceerd door de afbraak van eiwitten in voedingsresten en speeksel door anaërobe bacteriën (d.w.z. bacteriën waarvan het metabolisme geen gebruik van zuurstof vereist). Deze anaërobe bacteriën verstoppen zich:
- in tandplak, en met name in de gemineraliseerde tandsteen op de tanden, die bestaat uit voedselresten en dode cellen waar anaërobe bacteriën dol op zijn.
- op de tonglaag. De bovenkant van de tong is een paradijs voor bacteriën, vooral als de tong in rust is. Ze kunnen rustig groeien en profiteren van de eiwitten in de tonglaag om te groeien en zich te vermenigvuldigen. Dit komt omdat het speeksel zijn antibacteriële rol hier niet goed vervult en de anatomie van de tong, die hol is en papillen heeft aan het oppervlak, de bacteriën beschermt.
- onder het kunstgebit, waar het moeilijk is om bacteriën te verwijderen door gewoon de tanden te poetsen.
- in diepe cariës, waar de bacteriën zich voeden met het tandbeen en de pulpa om zich te vermenigvuldigen.
- in parodontale pockets, de ruimte die tussen het tandvlees en de tand ontstaat door de vernietiging van het parodontium bij parodontale aandoeningen. Bacteriën die het parodontium aantasten hopen zich op in deze pockets, en zijn onmogelijk te verwijderen met een simpele borstelbeurt.