Η εξέλιξη της περιοδοντίτιδας

Η περιοδοντίτιδα αποτελεί φλεγμονή του περιοδοντίου. Δηλαδή, όλου του μέρους που αποτελείται από το ούλο και τον επιθηλιακό σύνδεσμο, για το επιφανειακό περιοδόντιο - και την οστεΐνη, το δεσμοδόντιο και το φατνιακό οστό, για το βαθύ περιοδόντιο. Πρόκειται για παθολογία που εξελίσσεται σταδιακά και οι επιπτώσεις της είναι μη αναστρέψιμες. Η ταξινόμηση της περιοδοντίτιδας επικαιροποιήθηκε το 2017 ⁽¹⁾, στο Σικάγο, από την Αμερικανική Ακαδημία Περιοδοντολογίας (AAP) και την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Περιοδοντολογίας (EFP). Η νέα ταξινόμηση επιτρέπει σε γιατρούς αλλά και στο ευρύ κοινό να κατανοήσουν την εξέλιξη της νόσου και να έχουν ένα κοινό λεξιλόγιο για την περιγραφή των συμπτωμάτων.

Ποια είναι τα διάφορα στάδια της περιοδοντίτιδας;

Είναι καίριας σημασίας να αντιμετωπιστεί η περιοδοντίτιδα στο αρχικό στάδιό της ώστε να αποφευχθεί η εξέλιξή της σε προχωρημένα στάδια που οδηγούν σε απώλεια δοντιών. Η προηγούμενη ταξινόμηση αναφερόταν σε «χρόνια περιοδοντίτιδα» και «επιθετική περιοδοντίτιδα». Πλέον, η περιοδοντίτιδα χαρακτηρίζεται βάσει σταδίου και βαθμίδας. 

Το στάδιο έχει τρία κριτήρια: σοβαρότητα, πολυπλοκότητα και έκταση της νόσου. Ανεξάρτητα από το στάδιο, η περιοδοντίτιδα είναι τοπική όταν προσβάλλεται λιγότερο από το 30% των δοντιών και είναι γενική όταν προσβάλλεται περισσότερο από το 30% των δοντιών.

Περιοδοντίτιδα σταδίου 1

• Σοβαρότητα: στο στάδιο 1, όταν πραγματοποιείται περιοδοντική ανίχνευση, η απώλεια του μεσοδόντιου συνδέσμου, δηλαδή το βάθος μεταξύ δοντιού και ούλου, είναι μεταξύ 1 και 2 mm. Η φατνιολυσία (δηλαδή η καταστροφή του φατνιακού οστού) είναι μικρότερη από 15% και δεν έχουν πέσει δόντια.
• Πολυπλοκότητα: το φατνιακό οστό έχει εξαφανιστεί, κυρίως σε ύψος. Οι περιοδοντικοί θύλακες (χώροι μεταξύ ούλου και δοντιού) είναι μικρότεροι από 4 mm. Δεν υπάρχει απώλεια περιοδοντικού υποστηρικτικού ιστού ή είναι μόνο κατηγορίας 1.

Περιοδοντίτιδα σταδίου 2

• Σοβαρότητα: στο στάδιο 2, η απώλεια του μεσοδόντιου συνδέσμου είναι 3 έως 4 mm. Η καταστροφή του φατνιακού οστού είναι 15% έως 33% και δεν έχουν πέσει δόντια.
• Πολυπλοκότητα: οι περιοδοντικοί θύλακες έχουν βάθος μικρότερο από 5 mm. Το φατνιακό οστό έχει εξαφανιστεί, κυρίως σε ύψος. Δεν υπάρχει απώλεια του περιοδοντικού υποστηρικτικού ιστού ή είναι μόνο κατηγορίας 1.

Περιοδοντίτιδα σταδίου 3

• Σοβαρότητα: στο στάδιο 3, η απώλεια του μεσοδόντιου συνδέσμου είναι μεγαλύτερη ή ίση με 5 mm. Η καταστροφή του φατνιακού οστού είναι μεγαλύτερη ή ίση με 50% κι έχουν πέσει τουλάχιστον 4 δόντια.
• Πολυπλοκότητα: οι περιοδοντικοί θύλακες έχουν βάθος μεγαλύτερο ή ίσο με 6 mm. Το πλάτος του φατνιακού οστού έχει μειωθεί κατά τουλάχιστον 3 mm. Η απώλεια περιοδοντικού ιστού στήριξης είναι κατηγορίας 2 ή 3.

Περιοδοντίτιδα σταδίου 4

• Σοβαρότητα: στο στάδιο 4, η απώλεια του μεσοδόντιου συνδέσμου είναι μεγαλύτερη ή ίση με 5 mm. Η καταστροφή του φατνιακού οστού είναι μεγαλύτερη ή ίση με 50% κι έχουν πέσει τουλάχιστον 5 δόντια.
• Πολυπλοκότητα: οι περιοδοντικοί θύλακες έχουν βάθος μεγαλύτερο ή ίσο με 6 mm. Το πλάτος του φατνιακού οστού έχει μειωθεί κατά τουλάχιστον 3 mm. Η απώλεια περιοδοντικού ιστού στήριξης είναι κατηγορίας 2 ή 3. Σε αντίθεση με άλλα στάδια περιοδοντίτιδας, το στάδιο αυτό απαιτεί αποκατάσταση, δηλαδή αντικατάσταση των χαμένων δοντιών με εμφυτεύματα ή γέφυρες.

Ποιες είναι οι βαθμίδες της περιοδοντίτιδας;

Οι βαθμίδες της περιοδοντίτιδας υποδεικνύουν τον ρυθμό εξέλιξης της νόσου. 

Περιοδοντίτιδα βαθμίδας Α

• Δεν υπάρχει απώλεια μεσοδόντιου συνδέσμου και το φατνιακό οστό δεν έχει καταστραφεί τα προηγούμενα 5 χρόνια. Το ποσοστό φατνιολυσίας (απώλεια φατνιακό οστού) στην πιο προσβεβλημένη περιοχή, διαιρούμενο με την ηλικία του ασθενούς, είναι μικρότερο από 0,25.
• Ο ασθενής δεν καπνίζει.
• Ο ασθενής δεν πάσχει από διαβήτη.

Εάν πληρούνται αυτά τα κριτήρια, τότε πρόκειται για αργά εξελισσόμενη περιοδοντίτιδα.

Περιοδοντίτιδα βαθμίδας Β

• Η απώλεια του μεσοδόντιου συνδέσμου και του φατνιακού οστού κατά τα προηγούμενα 5 έτη είναι μικρότερη από 2 mm. Το ποσοστό φατνιολυσίας (απώλεια φατνιακό οστού) στην πιο προσβεβλημένη περιοχή, διαιρούμενο με την ηλικία του ασθενούς, είναι μεταξύ 0,25 και 1.
• Ο ασθενής καπνίζει λιγότερα από 10 τσιγάρα την ημέρα.
• Ο ασθενής είναι διαβητικός, με επίπεδο γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης χαμηλότερο από 7%.

Εάν πληρούνται αυτά τα κριτήρια, τότε πρόκειται για μια μέτρια προοδευτική περιοδοντίτιδα.

Περιοδοντίτιδα βαθμίδας C

• Η απώλεια του μεσοδόντιου συνδέσμου και του φατνιακού οστού κατά τα προηγούμενα 5 έτη είναι μεγαλύτερη ή ίση με 2 mm. Το ποσοστό φατνιολυσίας (απώλεια φατνιακό οστού) στην πιο προσβεβλημένη περιοχή, διαιρούμενο με την ηλικία του ασθενούς, είναι μεγαλύτερο από 1.
• Ο ασθενής καπνίζει περισσότερα από 10 τσιγάρα την ημέρα.
• Ο ασθενής είναι διαβητικός, με επίπεδο γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης υψηλότερο από ή ίσο με 7%.

Εάν πληρούνται αυτά τα κριτήρια, πρόκειται για ταχέως εξελισσόμενη περιοδοντίτιδα.

Πηγές:

1. https://www.sfpio.com/images/Articles/PlaquetteGSK_NvlleCalssificationMalParo.pdf