De effecten van veroudering op het tandvlees

Tandverlies is niet onvermijdelijk als we ouder worden. Hoewel het waar is dat de weefsels - en dus ook het tandvlees - minder flexibel, minder bestendig en kwetsbaarder zijn, is er geen medische reden om uw tanden te verliezen als u ouder wordt. Het is echter belangrijk om een goede mondhygiëne te handhaven en regelmatig door uw tandarts te worden gecontroleerd. Ook de mondgewoonten moeten worden aangepast om de effecten van het ouder worden op het tandvlees en de tanden te compenseren, zoals het gebruik van mondspoeling en interdentale ragers om tandplak op te sporen.

Tandvlees vanaf de leeftijd van 55 jaar

Een verhoogd risico op gingivitis.

Vanaf de leeftijd van 55 jaar neemt het risico op het ontwikkelen van gingivitis toe, omdat met de leeftijd de speekselafscheiding afneemt - wat onder meer verband houdt met een slechte hydratatie - en de aantrekkingskracht van zoet voedsel toeneemt. Bovendien nemen 55-plussers meer geneesmiddelen dan jongeren en kunnen sommige behandelingen met geneesmiddelen als bijwerking hebben dat de tanden gevoelig worden, de speekselvloed vermindert of het tandvlees gezwollen raakt. Door het pijnlijke of bloedende gevoel bij het poetsen, hebben oudere mensen de neiging hun tanden minder te poetsen, of minder effectief te poetsen. De proliferatie van tandplak en tandsteen leidt onvermijdelijk tot gingivitis die, indien onbehandeld, kan uitgroeien tot parodontitis.

Gingivale recessie.

Na de leeftijd van 55 jaar hebben oudere mensen meer last van terugtrekkend tandvlees: hun tandvlees is in de loop der jaren teruggetrokken door roken, het dragen van een kunstgebit, traumatisch poetsen, het ontstaan van tandplak en daardoor slecht behandelde of onbehandelde gingivitis. Gingivale recessie verhoogt niet alleen het risico op het loskomen van tanden en kiezen, maar verhoogt ook de prevalentie van wortelcariës. Dit zijn gaatjes die ontstaan aan de wortel van de tand, die niet bedekt is door glazuur en daardoor kwetsbaarder is voor bacteriële aanvallen. Oudere mensen zijn vatbaarder voor wortelcariës omdat zij minder speeksel afscheiden en meer suikerhoudende voedingsmiddelen eten.

Het tandvlees na 70 jaar

Na de leeftijd van 70 jaar zijn er andere factoren die bijdragen tot tandverlies: 

• door neurodegeneratieve ziekten vergeten oudere mensen soms hun tanden te poetsen. Dit verhoogt het risico op gingivitis en parodontale aandoeningen als de gingivitis niet wordt behandeld.
• Osteoporose tast alle botten in het lichaam aan, ook het kaakbeen, waaraan de tanden vastzitten. Als het verzwakt is, komen de tanden los te zitten en verdwijnt het tandvlees onherstelbaar.
• Gewrichtspijn verhindert oudere mensen effectief te poetsen, omdat zij hun pols niet meer kunnen bewegen, hun hand niet meer ter hoogte van de mond kunnen brengen of de poetsbeweging niet lang genoeg kunnen volhouden om bacteriële plak te verwijderen. Dit leidt, nogmaals, tot gingivitis. Zelfs parodontale aandoeningen, als de bejaarde niet naar de tandarts gaat voor een tweejaarlijkse tandsteenverwijdering.
• Tandvleeskanker, op een gemiddelde leeftijd van 62 jaar, treft meer mannen dan vrouwen, en lijkt rechtstreeks verband te houden met roken. Het leidt meestal tot de operatieve verwijdering van de tumor.