Nawracające owrzodzenie jamy ustnej

Owrzodzenia jamy ustnej są zmianami łagodnymi, ale w stadium zaawansowanym owrzodzenia mogą być bardzo bolesne. Dwie na trzy osoby stwierdzają, że ból jest szczególnie silny. Im częściej dochodzi do owrzodzeń jamy ustnej, tym bardziej są one bolesne, ponieważ zmniejsza się tolerancja organizmu na ból. Obecnie skuteczne leczenie nie jest dostępne, a jedynie żele do stosowania miejscowego lub maści przyspieszające proces gojenia. Znajomość przyczyn nawracających owrzodzeń może pomóc ograniczyć ich występowanie. 

Jak rozpoznać owrzodzenie jamy ustnej?

Owrzodzenie jamy ustnej objawia się w postaci białych lub żółtawych, okrągłych wrzodów, otoczonych rumieniowym (tj. czerwonym) obrysem. Wrzód ma zwykle średnicę od 3 do 10 milimetrów. Wrzody zwykle występują pojedynczo, ale w tym samym czasie w jamie ustnej mogą rozwinąć się nawet trzy wrzody. Jeśli w jamie ustnej pojawi się wiele białych zmian, należy zgłosić się do dentysty, ponieważ mogą to być inne problemy wymagające pomocy medycznej (np. kandydoza).

Jakie są przyczyny owrzodzenia jamy ustnej?

Dokładna przyczyna powstawania wrzodów w jamie ustnej nie jest znana. Wydaje się, że pojawiają się w miejscu urazu, często niewidocznego gołym okiem, który może być spowodowany ostrą krawędzią chrupka, krakersa lub nawet skórki chleba. Wydaje się, że pewne czynniki sprzyjają przekształcaniu się tej niewielkiej rany we wrzód. Są to m.in.:

• wirusy: owrzodzenia jamy ustnej są podobne do opryszczki;
• bakterie: wywołują wtórne zakażenie;
• genetyka: nawracające owrzodzenie jamy ustnej, zwane także „aftozą nawrotową”, często występuje u osób z tej samej rodziny i przekazywane jest z pokolenia na pokolenie;
• niedobory;
• osłabiony układ odpornościowy.

Co powoduje powstawanie owrzodzeń w jamie ustnej?

Osoby cierpiące na nawracające owrzodzenie jamy ustnej często wspominają rodzinną historię chorób. Ich rodzice i dziadkowie często mieli wrzody w tej okolicy. Obecnie naukowcy nie potrafią z całą pewnością wyjaśnić przyczyny tej dolegliwości, jednak wydaje się, iż pewne czynniki mogą sprzyjać jej występowaniu u osób z tej samej rodziny:

• niedobory, zwłaszcza żelaza, kwasu foliowego i/lub witaminy B12;
• nawyki żywieniowe, w szczególności spożywanie owoców cytrusowych, orzechów, ciemnej czekolady, twardych serów i cierpkich produktów, takich jak ocet;
• leczenie farmakologiczne, np. lekami psychotropowymi.